Steeds meer ouderen doen een beroep op de huisartsenzorg: ‘Kunnen jullie hulp regelen?’ Bijna 60% van de doktersassistenten merkt in de huisartsenpraktijk een toename van de zorgvraag voor en door oudere patiënten. Dit blijkt uit een enquête die de NVDA, de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten, begin mei 2016 hield onder haar leden. Bijna 1000 doktersassistenten vulden de online vragenlijst in.
De veranderingen in de zorg, met name in de WMO, hebben gevolgen voor de (hoeveelheid) zorg en hulp aan huis. Ouderen zoeken in toenemende mate hun toevlucht tot de huisartsenzorg met hun zorgvragen, zo signaleren doktersassistenten. Door minder hulp en zorg aan huis nemen gezondheidsrisico’s toe, volgens de respondenten. Ook medisch gerelateerde zaken komen in de knel, bijvoorbeeld het juiste gebruik en tijdig innemen van medicijnen.
Verontrustend
Op de open vraag: Waarom doet deze groep volgens u vaker een beroep op de huisartsenzorg? waren de meest voorkomende antwoorden:
- Ouderen willen graag dat het tekort aan hulp aan huis opgelost wordt en verzoeken de doktersassistent of huisarts deze zorg te regelen, contact te leggen met de gemeente, vaker op huisbezoek te komen, een indicatie te regelen of heel praktisch: wonden te verzorgen.
- Eenzaamheid en isolement.
- Gebrek aan mantelzorgers of een sociaal netwerk.
- Mantelzorgers die de situatie van de oudere patiënt zorgwekkend zien verslechteren.
De NVDA vindt de resultaten van de enquête verontrustend en wil hiermee een signaal afgeven over een groeiend maatschappelijk zorgprobleem.
De ervaringen van de doktersassistenten maken onderdeel uit van een enquête over het mijden van zorg. Extra onderzoek, verwijzingen en medicatie via de huisarts vallen onder het eigen risico. De kosten hiervoor komen (deels) voor rekening van de patiënt. De patiënt kan besluiten om vervolgonderzoek uit te stellen of zelfs niet te laten doen.
Top 4 niet opgevolgde adviezen
92 procent van de ondervraagde doktersassistenten maakt mee (wekelijks tot maandelijks) dat patiënten afzien van een door de huisarts geadviseerd vervolgonderzoek of -behandeling. Volgens hen is de top 4 van niet opgevolgde adviezen/behandelingen: :
- Laboratoriumonderzoek
- Het afhalen van medicijnen
- Aanvullend onderzoek zoals röntgenfoto’s
- Doorverwijzing naar ziekenhuis/ggz-instelling/fysiotherapeut
Ruim 75 procent van de ondervraagden geeft aan dat het zorgmijdgedrag even hoog of zelfs toegenomen is ten opzichte van 2014. Doktersassistenten verwachten dat het hogere eigen risico hiervan een belangrijke oorzaak is. De bevindingen uit deze enquête met betrekking tot zorg mijden komen overeen met de conclusies uit onze enquête hierover in 2014, de jaarlijkse enquêtes op dit gebied van de LHV, de Landelijke Huisartsen Vereniging, en het NIVEL-onderzoek i.o.v. het ministerie van VWS in oktober 2015.