Steeds meer mensen stellen een bezoek aan de dokter uit, zelfs als ze medische hulp nodig hebben. Deze zorgmijding heeft verschillende redenen. Geld kan een probleem zijn. Angst en schaamte spelen ook een rol, bijvoorbeeld omdat iemand bang is voor een diagnose of zich schaamt voor een bepaalde klacht. Sommige mensen vertrouwen de zorg niet, bijvoorbeeld door slechte ervaringen. Maar zorg mijden is risicovol: klachten kunnen verergeren en ziektes kunnen te laat ontdekt worden.
Als doktersassistent speel je een belangrijke rol in het signaleren en tegengaan van zorgmijding. Lees het Beroepscompetentieprofiel (BCP) er maar op na. Je bent het eerste aanspreekpunt, herkent signalen en kunt patiënten motiveren om toch hulp te zoeken. Met goede voorlichting en geruststelling neem je onzekerheden weg en maak je het belang van tijdige zorg duidelijk. Ook help je waar mogelijk met afspraken met het sociale domein en financiële regelingen.
Armoede speelt bij dit alles een grote rol. Financiële stress leidt niet alleen tot uitgestelde zorg, maar ook tot fysieke en psychische klachten zoals hart- en vaatziekten, depressie en chronische stress. In het maartnummer van ons vakblad vertelt doktersassistent Tania van Weelden erover. Zij ziet dit dagelijks in de praktijk: ‘Veel patiënten klagen over hoofdpijn of vermoeidheid, maar als je doorvraagt, blijkt dat ze zich zorgen maken over geld. Soms durven ze niet eens om hulp te vragen, uit schaamte.’
Wat kun je als doktersassistent doen? Simpelweg de tijd nemen om te luisteren maakt al een groot verschil. Patiënten voelen zich vaak niet gehoord en een laagdrempelig gesprek kan hen over de drempel helpen om zorg toch te accepteren. Kleine, praktische adviezen kunnen ook helpen, zoals tips voor gezonde en betaalbare voeding of uitleg over betalingsregelingen. Tania: ‘Ik vraag door, geef praktische adviezen en probeer patiënten gerust te stellen. Soms is dat al genoeg om hen over de streep te trekken.’
Zorgmijding herkennen en bespreekbaar maken is een belangrijk onderdeel van je werk. Door open te staan voor signalen en patiënten actief te begeleiden, kun je helpen om onnodige gezondheidsproblemen te voorkomen.
Herken je deze situaties uit je eigen werk? Of heb je andere ervaringen met zorgmijding? Laat het me weten via linde.gonggrijp@nvda.nl
Linde