Mag een opdrachtgever een zzp-opdracht van een doktersassistent voor aanvang zomaar annuleren? Mag een opdrachtgever tussentijds opzeggen? Bijvoorbeeld omdat er minder werk is, of omdat de vaste doktersassistent toch niet op vakantie gaat.
De NVDA krijgt regelmatig dit soort vragen van doktersassistenten die als zzp’er werken.
Wij willen onze leden er op wijzen dat naast de wettelijke regels, de mogelijkheden heel erg afhangen van wat er contractueel is afgesproken.
De belangrijkste regels op een rijtje (alleen voor leden, inloggen)
[besloten]
Afwijkende afspraken
De meeste zzp’ers sluiten een overeenkomst van opdracht met hun opdrachtgever. Een opdrachtgever mag deze opdrachtovereenkomst altijd opzeggen.
Omdat je als ZZP doktersassistent altijd met professionele opdrachtgevers te maken hebt, kun je afwijkende afspraken maken. Het is verstandig om de door jou gemaakte en gewenste afspraken heel goed vast te leggen in de overeenkomst van opdracht. Bijvoorbeeld dat bij annulering van de opdracht voor aanvang de opdrachtgever een bepaalde vergoeding verschuldigd is. Er kan bijvoorbeeld ook in de overeenkomst (of algemene voorwaarden) staan dat de opdrachtgever niet tussentijds kan opzeggen.
Daarnaast staat er in de wet dat je bij voortijdige opzegging juist wél aanspraak kunt maken op vergoeding van eventuele schade.
Ook kun je, net als bij particuliere opdrachtgevers, aanspraak maken op onkosten en een redelijke vergoeding. Maar pas op: ook hiervan kan worden afgeweken in de overeenkomst. Dat benadrukt nogmaals dat je goed moet nadenken en nalezen wat er in de overeenkomst komt te staan.
Lees ook eventuele standaard inkoopvoorwaarden van opdrachtgevers. Wat is daar over opzegging of annulering opgenomen.
De kleine lettertjes in coronatijd
Als er geen ‘kleine lettertjes’ zijn of bepaalde zaken niet contractueel zijn vastgelegd en er is al werk verricht bijvoorbeeld, dan moet er in ieder geval een redelijke vergoeding worden betaald voor het al verrichte werk.
Of een zzp’er ook aanspraak kan maken op de volle vergoeding (dus zeg maar ook de misgelopen vergoeding) hangt dan weer af van de vraag of het aan je opdrachtgever is toe te rekenen dat de overeenkomst eindigt en of de betaling van de volledige vergoeding, gelet op alle omstandigheden, redelijk is.
Als een opdracht wordt opgezegd, omdat een opdrachtgever zich aan de verplichte coronaregels houdt die de overheid uitvaardigt, dan is het hem waarschijnlijk niet toe te rekenen dat hij de overeenkomst opzegt. Een rechter zal het dan niet snel redelijk vinden, gezien de omstandigheden, dat de volledige vergoeding moet worden betaald.
Als een opdrachtgever de (niet verplichte) adviezen van de overheid volgt, dan wordt het lastiger. Wat is er dan redelijk? Als een opdrachtgever zelf verdergaande maatregelen neemt dan de overheidsadviezen, dan is er wel wat voor te zeggen dat het redelijk is dat in ieder geval een deel of zelfs het geheel van de misgelopen vergoeding alsnog betaald wordt.
Als er wel ‘kleine lettertjes’ van toepassing zijn, dan kan dit alles heel anders uitvallen, zowel in het voordeel als in het nadeel van de zzp’er. Alleen van dwingend recht mag niet worden afgeweken, maar voor de rest is alles vrij. Dikke kans dat als je opdrachtgever het contract (en de algemene voorwaarden) heeft opgesteld, dat dit in het nadeel is van de zzp’er. Maar omgekeerd, als een zzp’er zelf algemene voorwaarden hanteert, dan zou het wel eens gunstiger voor hem kunnen uitpakken.
Contract is maatwerk
Een contract is maatwerk en moet dus worden ingericht naar de specifieke wensen en eisen van partijen. Dat vraag tijd en veel aandacht. Dat geldt ook voor het deel dat handelt over het opzeggen van de overeenkomst en de financiële gevolgen daarvan. Met de wettelijke regeling in het achterhoofd, kunnen de volgende opties worden genoemd om bij het sluiten van een contract van die wettelijke regeling af te wijken of die regeling aan te vullen (zonder uitputtend te zijn), en op die manier zoveel mogelijk duidelijkheid vooraf te scheppen:
- Spreek een opzegtermijn af in het contract of via de toepasselijke algemene voorwaarden.
- Neem expliciet op dat bij inachtneming van die opzegtermijn geen sprake is van schadeplichtigheid, of alleen voor zover dat voortvloeit uit art. 7:411 BW.
- Neem een boetebeding op (waarbij de boete in de plaats treedt van de schadevergoeding op grond van de wet) in geval van onregelmatige opzegging, dat wil zeggen een opzegging waarbij de afgesproken opzegtermijn niet in acht wordt genomen.
- Benoem expliciet de gevallen waarbij het contract per direct kan worden opgezegd zonder schadeplichtigheid, bijvoorbeeld een vertrouwensbreuk, overmacht etc.
Papier is geduldig
Los van alle juridische analyses en regels; bedenk dat het papier geduldig is, maar dat het vooral gaat om er als opdrachtgever en opdrachtnemer in alle redelijkheid uit te komen. Ga daarom vooral in gesprek met je opdrachtgever om tot een goed compromis te komen, waar beide partijen een goed gevoel bij hebben. Probeer een gulden middenweg te vinden.
[/besloten]
Meer informatie